Тұйықсу мұздығында қар өлшеу жұмыстарын жүргізу бойынша бірлескен экспедиция-тренинг
2023 жылдың 5-7 мамыры аралығында ЮНЕСКО (ОАӨГО қамқорлығындағы 2-санатты Орта Азия өңірлік гляциологиялық орталығы Тәжікстан Ұлттық Ғылым Академиясының мұздықтарды зерттеу орталығының (МЗО ТҰҒА) ғалымдары үшін бірлескен экспедиция-тренинг өткізді. Іс-шара 17.03.2023 жылы Ташкент қаласында GIZ (халықаралық ынтымақтастық жөніндегі Герман қоғамы) қолдауымен "Жасыл Орталық Азия" өңірлік бастамасы шеңберінде, сондай-ақ ОАӨГО күнтізбелік жұмыс жоспарына сәйкес қол қойылған өзара түсіністік және ынтымақтастық туралы меморандумды орындау мақсатында өткізілді.
5- мамыр күні таңғы сағат 7: 00-де ЦАРГЦ қызметкерлерімен бірге Тәжікстаннан келген ғалымдар теңіз деңгейінен 3450 м биіктікте орналасқан Тұйықсу станциясына көтерілу мақсатында тауға шықты
Тұйықсу станциясына көтерілу
Көтерілгеннен кейін Тәжікстаннан келген ғалымдар үшін ОАӨГО қызметкерлерінің ста ционарда және Тұйықсу мұздығында жүргізген зерттеулері туралы экскурсия және презен тация өткізілді. Келесі күні жоспарларды талқылағаннан кейін олар № 1 көлге экскурсия өткізді, онда Морена көлі бұзылған жағдайда ерте ескерту жүйесі орнатылды. 6 мамырда таңғы сағат 8:00-ге дейін 6 адамнан тұратын топ теңіз деңгейіген 3775 м биіктікте орналасқан Түйіксу мұздығындағы жоғарғы шурфтың орнына жетті.
Жоғарғы шурфтағы қардың биіктігі шамамен 2,5 м болды, шурф біріккен экспедиция барлық қатысушыларының бірлескен күшімен қазылды (5-сурет). Қар жамылғысының биіктігінен басқа, әр шурфта қардың тығыздығы да өлшенді. Сол сияқты, мұздықтың орталық сызығында қар жамылғысының тығыздығы мен биіктігін өлшейтін тағы 4 шурф қазылды. Тұйықсу мұздығының тіліндегі соңғы шурфтағы жұмыстар сағат 14: 00 шамасында аяқталды. Осыдан кейін мұздықтағы жұмыстардың барлық қатысушылары станцияға оралды.
Тұйықсу мұздығында қар өлшеу жұмыстарын жүргізу 06.05.2023 г |
Азырақ демалып, тамақ ішкеннен кейін 4 адамнан тұратын топ Алматы қаласына түсуге кірісті.
7 мамыр күні Тұйықсу мұздығына бір күндік экспедиция барысында алынған далалық өлшемдерді өңдеуге арналды. Сонымен қатар, ОАӨГО қызметкерлері тәжік әріптестерін ОАӨГО іргелі зерттеулері аясында жүргізіліп жатқан қысқы масса балансын (максималды қар қоры) есептеу әдістемесімен таныстырды.
Далалық өлшеулерді өңдеу
ОАӨГО мен ТҰҒА МЗО бірлескен жұмыстары қиын таулы жағдайларға қарамастан еш қиындықсыз өтті. Алдағы уақытта осындай бірлескен экспедициялар-тренингтерді тұрақты негізде өткізу жоспарлануда.
ТҰҒА күштерінен экспедиция-тренингке қатысушылардың барлық шығындары, соның ішінде ұшу, тамақтану және тұру SDC (Швейцарияның даму және ынтымақтастық агенттігі) қаржыландыратын CROMO-ADAPT жобасымен жабылды.
ОАӨГО, ТҰҒА МЗО
Мамыр 29, 2023